Dlaczego wsparcie jest ważne? Rola wspierającego otoczenia okiem psychoterapeuty

Czy wiecie, że to czy kobieta będzie miała po porodzie wsparcie i pomoc ze strony najbliższych może przełożyć się na jej relacje z dzieckiem?

Nie mniejszy wpływ na kształtowanie się relacji matki z jej własnym dzieckiem ma również sytuacja w jakiej kształtowały się jej własne relacje z matką i ojcem. Według licznych badań przeprowadzonych w trakcie terapii młodych mam, wiele z tych kobiet, które miały zaburzone relacje ze swoimi opiekunami (najczęściej z matką) wykazywały obawy nie tylko przed zajściem w ciążę, przed całym procesem ciąży, ale odczuwały zarówno silny lęk przed porodem, jak i przed wychowaniem swojego dziecka. Kobiety te, bardziej niż inne, obawiały się, że dziecko, które urodzą może stać się swoistym „nośnikiem” negatywnych cech charakteryzujących zarówno matkę, jak i opiekuna, z którymi relacje były zaburzone.

Aby uwolnić się od przeszłości i związanych z nią przykrych doświadczeń, kobieta powinna zaakceptować ograniczenia swoich własnych opiekunów (np. rodziców) oraz niedoskonałość przeszłych relacji. Tylko dzięki temu będzie w stanie zbudować zdrową relację ze swoim własnym dzieckiem, wolną od lęków i niespełnionych z przeszłości oczekiwań. Kobieta, która doświadczyła w przeszłości konfliktu w relacji ze swoim opiekunem potrzebuje wsparcia i pomocy ze strony partnera, męża czy przyjaciela. Osobą wspierającą może również okazać się terapeuta, który pomoże kobiecie rozpoznać jej konflikt wewnętrzny, przenalizować go i rozprawić się z demonami przeszłości.

Badania prowadzone podczas terapii młodych mam i ich niemowląt wykazały również, że wspierająca obecność osoby trzeciej, ma pozytywny oddźwięk w procesie kształtowania się „self” (jednostki) dziecka. Interesującym jest fakt, że dopiero po szóstym miesiącu życia dziecko zaczyna zauważać, że wokół niego istnieją również inne osoby niż matka. Pierwszym takim obiektem zewnętrznym jest najczęściej ojciec, który poprzez swoją wspierającą i pełną miłości postawę może przyczynić się do łagodnej adaptacji dziecka do świata zewnętrznego oraz poznawania tego świata przez dziecko wszelkimi dostępnymi zmysłami. To, czy ojciec jest dostępny jako obiekt wspierający, odgrywa szalenie istotną rolę w momencie kształtowania się u dziecka świadomości poczucia odrębności; do szóstego miesiąca życia dziecko nie zauważa swojej odrębności od matki i często traktuje siebie i matkę jako jeden obiekt/jedną osobę!. Osoba trzecia może mieć również znaczny wpływ na złagodzenie procesu odstawienia dziecka od piersi poprzez zapewnienie mu innej relacji (np. ojciec nie kojarzy się z piersią i nie pachnie jak pierś).

Niemniejszego wsparcia potrzebuje sama matka, która może czuć fizyczne i psychiczne wyczerpanie zarówno w trakcie ciąży, jak i po urodzeniu dziecka. Jak możemy przeczytać u Elizabeth Bradley, „kobiety na zawsze zapamiętują troskę i pomoc – a także ich brak”. Jeśli brak wsparcia i pomocy jest dla kobiety traumatyczny, to często odwołuje się ona do tego doświadczenia w swoim późniejszym życiu. Z tego też względu po urodzeniu dziecka bardzo ważna jest fachowa pomoc ze strony położnej środowiskowej, opiekunki czy pomocy domowej, ponieważ dzięki temu kobieta może być lepszą matką dla swojego nowonarodzonego niemowlęcia.

Nie bójcie się więc prosić o pomoc. Stając się matkami – a matką stajecie się w momencie zajścia w ciążę – zasługujecie na nią bardziej niż kiedykolwiek!

Wasza potrzeba poczucia wsparcia od innych osób: rodziny, przyjaciół czy specjalistów - nie jest oznaką słabości, a wynika ze świadomości potrzeby bycia najlepszym rodzicem przy jednoczesnym zachowaniu równowagi między własnym zdrowiem psychicznym a byciem opiekunem.

Bibliografia:

Gaddini E.: O kształtowaniu ojca we wczesnym rozwoju dziecka

Gaddini E.: Tworzenie ojca i scena pierwotna

Bradley E.: Ciąża a świat wewnętrzny w: Rozlane mleko

Cramer B.: Krótkoterminowa psychodynamiczna psychoterapia dzieci i ich rodziców